[مسائلى در هبه]
سوال 1 :
- اگر کسى چيزى را به شخصى هبه داده ولى هنوز به او تحويل نداده است و موهوب له از اقرباى واهب هم نيست، واهب هم در مقابل هبه چيزى از موهوب له نگرفته است آيا فسخ اين هبه و ندادن موهوب به موهوب له درست است؟
جواب:
- اگر مال موهوب را هنوز به موهوب له تسليم نکرده هبه تمام نشده و مى‌تواند منصرف شود.
سوال 2 :
- کسى در محضر چهار نفر از مؤمنين اموالش را به سه قسمت ميان خود و پسرش و نوه‌اش تقسيم نمود و يک سوم را براى خودش نگهداشت و دو سوم ديگر را به عنوان هبه به پسر و نوه‌اش واگذار نمود و هبه نامه به وسيله شخص ديگرى نوشته شد و او بعد از چند سال از دنيا رفت و در پى او نوه‌اش هم در گذشت و دو برادر و يک خواهر مادى نابالغ به جاى گذاشت ولى هنگام مطالبه سهم نوه به وسيله ولى وارثين صغيرش، نويسنده هبه نامه آمد و براى پسر اظهار داشت که هبه پدرت براى نوه‌اش واقعى نبود، بلکه
استفتاءات، ج2، ص: 327
يک نوع حيله و بهانه بود و اين مطلب را قبلا پدرت به من گوشزد نموده بود و از اظهار اين مطلب هم مرا منع کرده بود آيا چنين ادعائى از نويسنده هبه نامه مسموع است يا خير؟
جواب:
- هبه واقع شده محکوم به صحت است مگر مدّعى فساد به طريق شرعى دعواى خود را ثابت کند.
سوال 3 :
- آيا هدايايى که بستگان شوهر به عنوان کرايه زبان "1" به زن مى‌دهند هبه معوّضه مى‌باشد يا خير؟
جواب:
- هبه غير معوّضه است.
سوال 4 :
- کسى که فرزند بزرگ خانواده خود هست بعد از بلوغ شرعى از پول زحمت کشيده خود زمينى را براى خود خريده است؛ بعد از خريد، پدرش از او تقاضا نموده که برادر کوچک خود را هم به طور رايگان در اين زمين شرکت بده پسر هم به عنوان اينکه دل پدر به دست آيد و ناراحت نشود قول داده است که به گفته پدر خود عمل نمايد اما صرف قولى بيشتر نبوده در واقع قصد شرکت او را نداشته و زمين نيز در اختيار و تصرّف خود خريدار باقى مانده و تقسيم و تحويل بين آنها به عمل نيامده است بعد از فوت پدر برادران ديگر خواهان تقسيم حق خود شده آيا اين برادران حقى دارند يا خير؟
جواب:
- اگر فقط قول داده و بخشش و تحويل حاصل نشده برادران حق مطالبه ندارند.
استفتاءات، ج2، ص: 328
سوال 5 :
- زنى که شوهرش فوت شده و ورثه او عبارت از دو فرزند صغير و پدر و مادرش مى‌باشند و هدايايى است که از طرف بستگان زوجه در موقع ازدواج برده شده آيا اين هدايا به زوجه تعلق دارد يا خير؟
جواب:
- هدايايى که به حساب زوجه و براى او آورده‌اند به زوجه تعلّق دارد و جزء ترکه شوهر محسوب نمى‌شود.
سوال 6 :
- آيا کسى که با پول ساواک دکان و کارى سر هم کرده، اگر بخواهد از سود اين دکان در اين زمان هديه‌اى به ما بدهد مى‌توان از آن استفاده نمود يا نه؟
جواب:
- اگر سرمايه‌اى که به وسيله آن سود به دست آمده از مال حرام نباشد اشکال ندارد.
سوال 7 :
- آيا پول توجيبى که پدر به فرزند مى‌دهد رضايت او در طرز خرج کردن فرزند نيز شرط است يا خير با توجه به اينکه طرز خرج کردن غير اسلامى نيست؟
جواب:
- اگر پول را به فرزند بخشيده باشد در خرج کردن آن در راه حلال آزاد است ولى سعى نمايد در رضايت پدر.
سوال 8 :
- اگر شخصى و يا عده‌اى تصميم گرفته‌اند عملى را به طور رايگان انجام بدهند مثلا نمايش و يا تئاترى در بياورند که هم جنبه تبليغاتى به نفع انقلاب اسلامى داشته باشد و هم جنبه مادى به نفع جنگ زدگان، آيا شرعا مجاز هستند از وجه حاصله از اين کار در حين اجراء، غذاى
استفتاءات، ج2، ص: 329
مصرفى خودشان را در محل کار تهيه نمايند يا نه؟
جواب:
- اگر پول به خود آنها تمليک مى‌شود مى‌توانند مصرف کنند و در غير اين صورت با علم به رضايت صاحبان آنها صرف در غذا مانع ندارد.